Ledpanelen als alternatief voor tl-lampen op kantoor
In veel kantoren vind je nog steeds tl-lampen terug. Niet alleen zijn ze niet helemaal goed voor de gezondheid en kan hun geflikker voor onder meer hoofdpijn zorgen, maar bovendien verbruiken tl-lampen ook meer dan het alternatief: ledlampen. Een overstap naar LED-panelen of -tubes is dan ook een goed idee. Wij leggen uit wat je moet weten en waarop je zoal moet letten.
Ledpanelen als energiezuinige oplossing
De werking van ledbuizen of ledpanelen is gebaseerd op de werking van ledelementen. Een led of light emitting diode is een halfgeleider waarbij elektronen door een halfgeleidermateriaal bewegen. Hierbij recombineert een negatief elektron met een positief deeltje, waarbij het elektron energie verliest in de vorm van fotonen. Elektrische energie wordt dus rechtstreeks in lichtenergie omgezet.
Deze werking verklaart waarom ledverlichting zo energiezuinig is. Bij een gloeilamp draait alles namelijk om het verhitten van een gloeidraad die zo warm wordt dat het licht gaat uitstralen. Het zet dus elektrische energie om in warmte-energie, waarvan een deel als lichtenergie vrijkomt. Er gaat met andere woorden veel energie verloren in de vorm van warmte. Dit is bij ledverlichting niet het geval. Bij tl-lampen of fluorescentielampen vinden er dan weer gasontladingen plaats waardoor de fluorescerende stof zichtbaar licht uitzendt. Ook hier treedt er veel verlies op, waardoor een ledtube tot 50% minder energie verbruikt dan een klassieke tl-lamp.
Dergelijke ledtubes kunnen mits enkele aanpassingen een-op-een een bestaande tl-buis vervangen. Daarnaast kan je een tl-lichtbak ook eenvoudig door een ledpaneel vervangen. Een ledpaneel is wel wat minder energiezuinig in vergelijking met een ledtube, maar heeft dan weer andere voordelen. Zo is de verdeling van het licht beter en hebben ze vaak een langere levensduur, hoewel de levensduur ook bij led-tubes heel goed is. Sommige van deze ledpanelen zijn bovendien ook nog eens DALI-dimbaar, wat dan weer wel in een extra energiebesparing resulteert.
Let op de UGR-waarde van ledpanelen
Iets waar je op moet letten, is de UGR-waarde (Unified Glare Rating) van het ledpaneel. Dit is de grenswaarde voor onbehaaglijke verblinding. Hoe hoger deze waarde is, hoe hoger de kans op verblinding is. Voor kantooromgevingen, klassen en operatiekamers ligt de grenswaarde op 19. In bijvoorbeeld een wachtruimte, een keuken, of een receptie is de grenswaarde op 22 vastgelegd. In NBN-EN 12464-1 zijn de UGR-grenzen voor specifieke ruimtes en toepassingen weergegeven.
Lichtkleur en afmetingen
Op kantoor is het aan te raden om te kiezen voor koel wit licht (4000 K). Daglicht (6500 K) is hier te fel, maar is bijvoorbeeld wel een goede oplossing in een operatiekwartier. In een wachtruimte mag men een warmer en behaaglijker gevoel hebben. Dan kan je gerust kiezen voor warm wit licht (3000 K).
De afmetingen van ledpanelen zijn dan weer zo vastgesteld dat ze eenvoudig bestaande armaturen kunnen vervangen. Bij tl-armaturen van 4 x 18 W gebruik je bijvoorbeeld een paneel van 60 x 60 cm. Bij een armaturen met 2 x 36 W kies je voor een ledpaneel van 120 x 30 cm. En bij tl-armaturen met 1 x 49 W ga je voor een ledpaneel dat 150 x 15 cm meet.